Voor echte kwaliteit moet je naar Sillen & Co

Midden in een woonwijk in Swalmen staat een typisch bedrijfspand uit de zestiger jaren. Van binnen is het verrassend groot. Blijkens de belettering op de gevel is hier Koper- en Metaalgieterij Sillen & Co bv gevestigd. Maar het is veel meer dan dat: hier komen elke dag weer creativiteit en vakmanschap – en typografie, grafiek en plastiek – samen in een ambacht dat – zeker op dit niveau – uit Nederland dreigt te verdwijnen.

Van lagers naar Maria

In maart 1918 beginnen Jacobus Sillen en Piet Julicher – van oorsprong zandvormers bij een ijzergieterij uit het dorp – hier in een schuurtje een koperfabriek. Ze leggen zich toe op lagers en bussen uit schroot, maar vanaf de twintiger jaren ook op grafornamenten, zoals belettering, kruisen en Christus- en Mariabeeldjes.

In dezelfde tijd komen daar gevelletters en gedenkplaquettes bij. En hangen er in ons land onnoemelijk veel plaquettes, en de meeste ervan komen uit Swalmen. De tweede generatie – Herman Sillen en Hub Julicher – komt in de dertiger jaren in de zaak (de overname volgt in 1954), waarbij Sillen optreedt als vertegenwoordiger in heel Nederland.

De huidige eigenaar Eef Julicher – samen met zijn echtgenote Alie – begint in 1976 en neemt de zaak over in 1989. Samen runnen ze een bedrijf van zes man sterk. Sterk in zandgieten en de verlorenwasmethode. In 2008 heeft Sillen & Co het gieten van de wapenschilden van Bosman & Florack overgenomen

Ook gieterijen zijn onderhevig aan trends. Zo is het aantal begrafenissen in geheel Nederland sterk teruggelopen ten faveure van crematie, maar men heeft op tijd kunnen overschakelen naar urnenplaatjes. Sillen & Co bedient overigens nog altijd zo’n vierhonderd steenhouwers.

Grote beelden zijn zeldzamer geworden. De echte grote en beroemde gieterijen zijn ook grotendeels verdwenen, terwijl er veel hobbygieterijtjes bij zijn gekomen. Gieten is duur, maar aan echt ouderwets vakwerk hangt nu eenmaal een prijskaartje. Daar staat tegenover dat zowel vader Hub als zoon Eef zelf enkele lucratieve aankopen hebben kunnen doen, waar men nog altijd profijt van heeft. 

Iconisch werk

Rondkijken in de toonkamer van Sillen & Co is een feest. De typograaf ziet lang vervlogen lettervormen, de kunstenaar beelden in brons, gedenkpenningen en plaquettes in alle soorten en maten. Alles tot in de meest minieme details afgewerkt.

De Vallende Man op de Erebegraafplaats Loenen, het Mariniersmonument in Sittard, de KNVB-beker, de plaquettes voor het monument in Japan voor de Nederlandse slachtoffers van de Birmaspoorweg, of een set van vijftig beelden in Luxemburg. Allemaal komen ze uit Swalmen.

Opdrachtgevers zijn meestal overheden, architecten, bouwbedrijven, kunstenaars en meubelontwerpers, al duikt er soms hier en daar een particulier op. Zo zal Sillen & Co voor de liefhebber een ontbrekend onderdeel van een oldtimer namaken aan de hand van een origineel. Het levert niets op, behalve blije gezichten. En dat brengt dit verhaal bij het waarom van dit bedrijf.

Mooie dingen maken

Eerlijkheid is voor Eef Julicher uiteindelijk het belangrijkst. Zo maar een voorbeeld. Na de diefstal van een groot aantal bronzen plaquettes van een overheidsgebouw vroeg de verzekering Silles & Co om een offerte te maken voor de vervanging. Voordat er ook maar een letter op papier stond ging men in het bedrijf eerst maar eens in het magazijn kijken. En daar lagen de originele modellen nog. Scheelde veel inkomsten, maar daar gaat het dus niet altijd om. Het gaat in Swalmen om mooie dingen maken en iedere dag naar jezelf in de spiegel kunnen kijken.