de Verhalen

bestel hier het boek
‘HOFLEVERANCIERS’

Guido van As van TikTak Koffietussen de koffiebalen

Van familiebedrijf naar familiebedrijf

In 1870 begint Klaas Tiktak – telg uit een schippersfamilie – een eigen kruidenierszaak, waarin hij al snel ook koffie gaat branden en dat op termijn ziet uitgroeien tot een heus koffie- en thee-imperium. 

Groningen groeit, de economie groeit mee en koffie en thee veranderen langzamerhand in volksdranken. De voormalige eenmanszaak wordt uiteindelijk als N.V. overgedaan aan zijn zoons Tonnis Hendrik en Klaas Harmannus. Zij gaan net zo voortvarend te werk. Er komen nieuwe vestigingen, onder meer in Utrecht en Den Haag. 

Karel Tiktak kende elke werknemer bij naam, en die van hun kinderen ook. Guido van As is niet anders. Het gaat uiteindelijk niet alleen om winst, maar om de mens. 

Moderne marketing doet haar intrede. Tiktak is op dat moment – de twintiger jaren – groter dan Douwe Egberts. Tussen 1914 en 1920 stijgt de koffieafzet van 730 naar 830 ton en de theeafzet van 77 naar 95 ton. In 1938 slaat het noodlot toe. Beide broers overlijden kort na elkaar.

Oorlog en Wederopbouw

Het is nu aan Willem Karel Tiktak en directeur Alexander Becherer het bedrijf door de Bezetting te loodsen. Deze periode kent alleen maar grondstoffentekorten en het beste dat Tiktak kan leveren is surrogaatkoffie, die met de nodige ironie Tot Onze Spijt wordt gedoopt. Na de oorlog trekt alles aan. In de vijftiger jaren groeit de koffieomzet van 255 ton naar 600 ton per jaar. Ondanks de reclame en de beroemde Tiktakshows is de trend dat veel minder branderijen veel meer koffie gaan produceren, en lang niet alle supermarkten worden bereikt. 

medewerkster aan inpakmachine

De Italiaanse multinational Segafredo Zanetti neemt Tiktak in 1991 over.

De koffiehandel is een volatiel ding. 1975 heet in de branche bijvoorbeeld het koffierampjaar, met talrijke misoogsten. 30% van de omzet valt zo maar weg. Dat is slechts een van de problemen voor de nieuwe directeur Karel Tiktak, die eind jaren zestig is aangetreden.

De koffieomzet van het bedrijf daalt van 1000 ton in 1974 tot 670 ton in 1979, en de marges verslechteren. De ruwe koffie wordt door de mislukte oogsten een stuk duurder en aanhoudende problemen met de vacuümverpakkingen zorgen voor hoge exploitatiekosten.

Herstel

Karel Tiktak weet echter het overzicht te bewaren en zijn eigen koers te varen. Er komt in 1984 – met hulp van de gemeentelijke en landelijke overheid – een nieuwe locatie op industrieterrein Winschoterdiep, waar men een hypermoderne brander realiseert, als eerste de koffie van Max Havelaar brandt voor een van de grootste supermarktketens van Nederland, en Schiphol binnenhaalt.

Niettemin is voor Tiktak als relatief kleine speler op de markt het einde in zicht. Tiktak als filtermerk had de competitie niet overleefd, maar als zelfstandig dochter van Segafredo Zanetti is het nog altijd springlevend. Vanwege de gedeelde waarden.

Kernwaarden

Groningers zijn betrouwbaar en heel erg loyaal. Je moet alleen wel even hun vertrouwen winnen. Karel Tiktak kende elke werknemer bij naam, en die van hun kinderen ook. Massimo Zanetti is niet anders. Het gaat uiteindelijk niet alleen om winst, maar om de mens. Wanneer een bedrijf met trots kan stellen dat het grossiert in langedienstverbanders dan weet je dat er iets goed gaat. Van Gronings naar Italiaans familiebedrijf, maar nog altijd gestoeld op dezelfde traditie, eerlijkheid, en passie voor koffie en kwaliteit.

 

Guido van As op stalen trap in zijn loods

 

Dat Tiktak van een Gronings familiebedrijf veranderde in een onderdeel van Segafredo Zanetti is bepaald geen ramp. Zanetti is namelijk een Italiaans familiebedrijf met een open oog voor wat een familiebedrijf een familiebedrijf maakt, getuige het feit dat de aandelen van de 30% beursgang in 2015 al snel weer werden teruggekocht door Massimo Zanetti, simpelweg omdat hij van traditionele bedrijven houdt. Dat vergde een flinke reorganisatie, maar feit is dat de naam Tiktak nog altijd fier overeind staat.

TikTak coffee

Rouaanstraat 10
9723 CD Groningen
tiktak-koffie.nl

Contact